گر در حال طراحی یا بازسازی ساختمان هستید و به دنبال بزرگترین ابعاد پنجره دوجداره میگردید که هم صرفه جویی انرژی بالایی داشته باشد و هم ایمنی و طول عمر طولانی، این مقاله دقیقاً برای شماست. پنجرههای UPVC با شیشه دوجداره و پروفیل UPVC استاندارد، نه تنها عایق حرارتی و صوتی عالی فراهم میکنند، بلکه میتوانند نور طبیعی بیشتری وارد فضا کنند و ارزش ملک را افزایش دهند. اما محدودیتهای ابعاد استاندارد پنجره، مانند عرض پنجره حداکثر ۶-۸ متر برای مدلهای ثابت یا ارتفاع پنجره تا ۳-۴ متر، بر اساس مقررات ملی ساختمان (مبحث ۱۸ و ۱۹)، شهرداری (به ویژه در تهران) و سازمان استاندارد (استاندارد ۶۸۴۰) تعیین میشود. مثلاً برای پنجره لولایی یا پنجره کشویی، یراق آلات قوی و شیشه سکوریت الزامی است تا تحمل بار باد و زلزله تضمین شود. در این راهنما، حداکثر عرض پنجره و ارتفاع پنجره مجاز را بررسی میکنیم، چالشهای نصب پنجره را حل میکنیم و نکات عملی برای انتخاب فولوکس واگنی یا مدلهای بزرگ ارائه میدهیم تا پروژهتان قانونی، ایمن و اقتصادی باشد.
عوامل مؤثر بر حداکثر ابعاد پنجره دوجداره
اندازه حداکثری یک شیشه دوجداره به عوامل زیر بستگی دارد:
- مواد قاب: قابهای UPVC یا آلومینیومی با پروفیل UPVC کلاس A معمولاً اجازه ابعاد بزرگتری میدهند. برای مثال، قابهای آلومینیومی با تقویتکنندههای فولادی میتوانند تا ۶ متر عرض پنجره و ۳ متر ارتفاع پنجره را پشتیبانی کنند، در حالی که قابهای چوبی ممکن است محدودتر باشند (حدود ۴ متر عرض پنجره). این انتخاب بر طول عمر و صرفه جویی انرژی تأثیر مستقیم دارد.
- ضخامت شیشه: شیشههای دوجداره استاندارد (با فاصله ۱۲-۱۶ میلیمتر بین لایهها) برای ابعاد بزرگ نیاز به شیشه سکوریت یا لمینیت دارند تا از شکستن جلوگیری شود و ایمنی افزایش یابد. حداکثر اندازه شیشه تکتکه معمولاً ۳x۶ متر است، اما برای ابعاد بزرگتر، از پنلهای چندتکه با یراق آلات مقاوم استفاده میشود.
- استانداردهای ساختمانی: در ایران، بر اساس مقررات ملی ساختمان (مبحث ۱۸)، پنجرهها باید تحمل بار باد، زلزله و وزن خود را داشته باشند. مبحث ۱۹ نیز بر عایقبندی حرارتی تمرکز دارد و U-value حداکثری را برای مناطق مختلف تعیین میکند (مثلاً ۱.۶ W/m²K برای مناطق سردسیر) تا صرفه جویی انرژی بهینه شود. در اروپا، استاندارد EN 14351 حداکثر ابعاد استاندارد پنجره را بر اساس کلاسبندی (مثل کلاس C5 برای باد شدید) تعیین میکند.
- نوع بازشو: پنجرههای ثابت (بدون بازشو) میتوانند بزرگتر باشند (تا ۸ متر مربع)، در حالی که مدلهای پنجره کشویی یا پنجره لولایی با فولوکس واگنی محدودتر هستند (حدود ۴-۶ متر مربع). انتخاب نوع مناسب بر نصب پنجره و ایمنی تأثیرگذار است.
اگر ساختمان شما در منطقهای بادخیز یا مرتفع قرار دارد، مشاوره با مهندس سازه برای رعایت استاندارد ضروری است. همچنین باید در نظر داشته باشید که همه این موارد بر قیمت پنجره پی وی سی نیز تاثیر میگذارد.

حداکثر ابعاد استاندارد و عملی پنجره دوجداره
بر اساس تحقیقات و استانداردهای جهانی، حداکثر ابعاد عملی برای پنجرههای دوجداره به شرح زیر است:
| نوع پنجره | حداکثر عرض پنجره (متر) | حداکثر ارتفاع پنجره (متر) | حداکثر مساحت (متر مربع) | نکات کلیدی |
|---|---|---|---|---|
| ثابت (فیکس) | ۶-۸ | ۳-۴ | ۲۰-۳۰ | ایدهآل برای نماهای پانورامیک؛ نیاز به پشتیبانی سازهای قوی و شیشه سکوریت برای ایمنی. |
| کشویی (اسلایدینگ) | ۴-۶ | ۲.۵-۳ | ۱۰-۱۵ | مناسب برای بالکنها؛ ریلهای تقویتشده با یراق آلات باکیفیت برای جلوگیری از تاب برداشتن و افزایش طول عمر. |
| لولایی (تیلت-ترن) | ۲-۳ | ۲-۲.۵ | ۴-۶ | محدود به دلیل وزن؛ برای تهویه بهتر و صرفه جویی انرژی. |
| لیفت-اسلاید | ۵-۷ | ۳-۳.۵ | ۱۵-۲۰ | پیشرفتهترین نوع؛ برای خانههای لوکس با ابعاد بزرگ و پروفیل UPVC مقاوم. |
این ابعاد تقریبی هستند و میتوانند بر اساس تولیدکننده تغییر کنند. برای مثال، شرکتهای معتبر مانند Schüco یا Reynaers آلومینیوم، پنجرههایی تا ۱۰ متر عرض پنجره تولید میکنند، اما در بازار ایران، ابعاد استاندارد پنجره رایج تا ۵ متر عرض پنجره و ۳ متر ارتفاع پنجره است. اگر به ابعاد بزرگتر نیاز دارید، از سیستمهای curtain wall (دیوار شیشهای) با شیشه دوجداره استفاده کنید که میتواند کل دیوار را پوشش دهد و نصب پنجره را آسانتر کند.

مقررات شهرداری (تهران) در مورد ابعاد پنجره دوجداره
شهرداری تهران، به عنوان نهاد ناظر بر ضوابط شهری و ایمنی، محدودیتهای خاصی برای ابعاد استاندارد پنجره و نصب پنجره وضع کرده است. این مقررات عمدتاً بر ایمنی، نورگیری و زیبایی نما تمرکز دارند:
- حداقل ابعاد و نورگیری: عرض پنجره و ارتفاع پنجره هر پنجره نباید کمتر از ۴۵۰ میلیمتر باشد، و فضای بازشو نباید کمتر از ۰.۳۳ متر مربع. حداقل ۱۰% مساحت کف اتاق باید از طریق پنجره نورگیری شود، و کور کردن فضاهای اصلی (مانند اتاق خواب) ممنوع است تا صرفه جویی انرژی حفظ شود.
- فاصله از سقف و کف: فاصله پنجره از زیر سقف تمامشده حداقل ۲۰ سانتیمتر برای تسهیل نصب پنجره. ارتفاع استاندارد از کف تا پایین پنجره ۹۰ سانتیمتر است؛ اگر کمتر باشد، نصب جانپناه یا نرده الزامی است. برای قانون ۱/۷۰ (نورگیرهای مشرف به همسایه)، فریم آهنی در ارتفاع پنجره مناسب (حدود ۱.۷۵ متر) نصب شود.
- حداکثر ابعاد: مستقیماً حداکثری تعیین نشده، اما برای پنجرههای لولایی، عرض پنجره لنگهها ۶۵-۷۰ سانتیمتر توصیه میشود تا با نمای شهری همخوانی داشته باشد. در نماهای بزرگ، استفاده از شیشه سکوریت و محاسبات بار باد الزامی است برای تضمین طول عمر و ایمنی.
رعایت این ضوابط برای اخذ پایانکار ضروری است؛ عدم رعایت میتواند منجر به جریمه یا توقف پروژه شود، به ویژه در پروژههایی با پنجره UPVC بزرگ.

استانداردهای سازمان ملی استاندارد ایران برای پنجره UPVC
سازمان ملی استاندارد ایران (ISIRI) استانداردهای کیفی و فنی را برای پروفیل UPVC و ابعاد استاندارد پنجره تعیین کرده است. تمرکز اصلی بر کیفیت مواد و ایمنی است، نه حداکثر ابعاد، اما محدودیتهای غیرمستقیم وجود دارد:
- استاندارد ۶۸۴۰: برای تولید در و پنجره UPVC، پروفیل UPVC باید حداقل ۶۰ میلیمتر عرض پنجره، ۳ محفظه هوا، و ضخامت دیواره اصلی بیش از ۲.۷ میلیمتر داشته باشند. این استاندارد ابعاد حداکثری را بر اساس تحمل بار محدود میکند (مثلاً برای لنگههای پنجره لولایی، عرض پنجره حداکثر ۹۰۰ میلیمتر).
- استاندارد ۱۲۲۹۱-۱: مشخصات فنی درب و پنجره، شامل تستهای مقاومت در برابر باد و ضربه. برای ابعاد بزرگ، پروفیل UPVC کلاس A (ضخامت بالای ۲.۸ میلیمتر) و یراق آلات قوی الزامی است تا صرفه جویی انرژی و طول عمر افزایش یابد.
- حداقل/حداکثر ابعاد پیشنهادی: برای دربها، عرض پنجره ۸۰۰-۱۲۰۰ میلیمتر و ارتفاع پنجره ۲۰۰۰-۲۲۰۰ میلیمتر. برای پنجرههای لولایی، عرض پنجره ۶۰۰-۹۰۰ میلیمتر و ارتفاع پنجره تا ۱۵۰۰ میلیمتر برای اتاقهای استاندارد. گواهی ISIRI برای محصولات الزامی است.
این استانداردها با مقررات ملی ساختمان همخوانی دارند و تضمینکننده دوام، ایمنی و صرفه جویی انرژی هستند.
مزایا و چالشهای پنجرههای دوجداره بزرگ
مزایا:
- نور طبیعی بیشتر: ابعاد بزرگ، فضای داخلی را روشنتر کرده و حس باز بودن ایجاد میکند، همراه با شیشه دوجداره برای عایقبندی بهتر.
- صرفه جویی انرژی: با شیشههای Low-E و پروفیل UPVC، تا ۳۰% کاهش مصرف انرژی در گرمایش/سرمایش (مطابق مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان).
- ارزش افزوده ملک: پنجرههای بزرگ مدرن با یراق آلات پیشرفته، ارزش ساختمان را افزایش میدهند و طول عمر بالایی دارند.
چالشها:
- هزینه بالاتر: مواد و نصب پنجره برای ابعاد بزرگ، ۲۰-۵۰% گرانتر است، به ویژه برای پنجره کشویی یا فولوکس واگنی.
- نگرانیهای ایمنی: خطر شکستن شیشه در زلزله یا باد شدید؛ استفاده از شیشه سکوریت و تستهای استاندارد ضروری است.
- نگهداری: تمیز کردن سطوح بزرگ سختتر است؛ مدلهای خودتمیز شونده با پروفیل UPVC مقاوم پیشنهاد میشود.
برای غلبه بر چالشها، از پروفیلهای با کیفیت بالا، یراق آلات معتبر و نصب حرفهای استفاده کنید.

نکات کاربردی برای انتخاب و نصب
- ارزیابی سازه: قبل از خرید، مهندس محاسبات باربری انجام دهد تا از تحمل دیوار اطمینان حاصل شود (مطابق مبحث ۶ و ۱۸ مقررات ملی ساختمان).
- انتخاب شیشه مناسب: برای ابعاد بزرگ، شیشههای ۶+۱۲+۶ میلیمتر شیشه دوجداره با گاز آرگون پرشده و شیشه سکوریت توصیه میشود تا عایقبندی بهینه و ایمنی افزایش یابد.
- هزینه تقریبی: در ایران، قیمت هر متر مربع پنجره دوجداره بزرگ حدود ۲-۵ میلیون تومان است (بسته به مواد و پروفیل UPVC). برای ابعاد حداکثری، بودجه بیشتری در نظر بگیرید.
- تولیدکنندگان معتبر: شرکتهایی مانند وینتک یا هافمن در ایران، گزینههای خوبی برای ابعاد سفارشی با گواهی استاندارد، یراق آلات باکیفیت و طول عمر بالا ارائه میدهند.
- مجوزها و استانداردها: مطمئن شوید محصول دارای گواهی ISO 9001 و تأییدیه از سازمان استاندارد ایران باشد. برای شهرداری، نقشههای تأییدشده را بررسی کنید تا نصب پنجره قانونی باشد.
در نهایت، بازدید از نمایشگاههای ساختمانی یا مشاوره آنلاین با کارشناسان میتواند کمککننده باشد.
انتخاب هوشمندانه با رعایت قوانین
بزرگترین ابعاد پنجره دوجداره نه تنها به زیبایی ساختمان کمک میکند، بلکه کارایی انرژی و ایمنی را نیز افزایش میدهد. با در نظر گرفتن مقررات شهرداری (مانند فاصله ۲۰ سانتیمتری از سقف و نورگیری ۱۰%) و استانداردهای سازمان ملی (مانند ۶۸۴۰ برای پروفیل UPVC)، میتوانید گزینهای انتخاب کنید که طول عمر طولانی داشته باشد و از مشکلات قانونی جلوگیری کند. اگر سؤال خاصی دارید یا نیاز به محاسبات دقیقتری برای عرض پنجره یا ارتفاع پنجره دارید، با یک متخصص مشورت کنید. این راهنما بر اساس استانداردهای روز دنیا و ایران تهیه شده تا به شما در رقابت با بازار کمک کند.